Wat is het ingewikkeld voor een kind als hij of zij de taal niet goed begrijpt en/of zich niet goed kan uiten. Het begrijpen en uitvoeren van opdrachten wordt moeilijk, er ontstaat frustratie omdat hij of zij niet op een bepaald woord kan komen of er is onbegrip omdat zijn of haar verhaal onsamenhangend is. Taalproblemen kunnen een hoop gevolgen hebben voor de ontwikkeling van het kind en leiden tot communicatieproblemen, gedragsproblemen, emotionele problemen en/of leerproblemen.

Tijdens de behandeling gaan we aan slag met het vergroten van de taalontwikkeling door middel van taaloefeningen, prentenboeken, woordspelletjes, verhalen voor begrijpend lezen e.d. Vaak worden de thema’s van school of de peuterspeelzaal aangehouden om zoveel mogelijk herhaling aan te bieden. Bij hele jonge kinderen wordt ook gebruikt gemaakt van concreet materiaal, zoals duplo of het poppenhuis.

Rijmen, het herkennen van de eerste, middelste of laatste letter van een woord en het ‘hakken en plakken’ van woorden zijn voorbeelden van auditieve vaardigheden. Kinderen die dit moeilijk vinden, krijgen later vaak ook problemen met leren lezen en schrijven.

Luisteroefeningen en woordspelletjes tijdens de logopedische behandeling helpen bij het ontwikkelen en verbeteren van de auditieve vaardigheden. Belangrijk hierbij is dat we niet de hoofdletters uitspreken, maar de kleine letters. Bijvoorbeeld: ‘vos’ is dus ‘v-ò-s’ en niet ‘vee-oo-es’.

Een kind leert in de eerste vier levensjaren steeds duidelijker te praten. Dat begint met ‘makkelijke’ klanken zoals /p/, /aa/ en /m/. De hersenen zijn volop in ontwikkeling om alle klanken en klankcombinaties correct te realiseren. Sommige kinderen blijven lang(er) fouten maken in de uitspraak. Wanneer een kind slecht verstaanbaar is, kan er sprake zijn van een achterstand in de fonologische of fonetische spraakontwikkeling. Ook een verminderd gehoor, nasaal spreken, slissen of stotteren kunnen een reden zijn van spraakproblemen.

Afhankelijk van de oorzaak van het spraakprobleem gaan kinderen tijdens de behandeling gericht en spelenderwijs aan de slag met het verbeteren van het uitspreken van woorden en klanken, zodat ze beter verstaanbaar zijn.

Voor een goede spraak-taalontwikkeling is een goed gehoor essentieel. Wanneer je niet goed kunt horen, kun je anderen niet goed verstaan en dat bemoeilijkt natuurlijk de communicatie. Kinderen kunnen ook tijdelijk last hebben van een verminderd gehoor. Dit kan komen door verkoudheid, oorontsteking en/of open mondgedrag (wanneer de mond in rust te veel open is).

Een broodje afhappen, goed kauwen en doorslikken; daarvoor is een goede motorische ontwikkeling nodig. Als deze ‘mondfuncties’ (eten, drinken en slikken) zich niet goed ontwikkelen, kan dat gevolgen hebben voor de spraakontwikkeling en het gebit. Niet goed ontwikkelde mondfuncties noemen we ook wel afwijkende mondgewoonten. Deze kunnen leiden tot:

• gehoorproblemen, zoals middenoorontsteking
• articulatieproblemen, bijvoorbeeld slissen
• gebitsafwijking, bijvoorbeeld een open- of overbeet
• slappe lichaamshouding

Tijdens de behandeling gaan we aan de slag met oefeningen om de spieren in en om de mond te versterken. Zo kan een kind makkelijker door de neus leren ademen. Daarnaast wordt de goede manier van slikken aangeleerd en gewerkt aan het goed uitspreken van de letters l/n/d/t/s.

Door een verkoudheid of een dagje hard schreeuwen tijdens een schoolreisje kunnen kinderen hees worden. Dit gaat meestal vanzelf weer over. Maar wanneer de heesheid aanhoudt, kan het zijn dat de stembanden verkeerd gebruikt worden en geïrriteerd raken. Dit gaat vaak gepaard met een verkeerde ademhaling. Gevolgen van heesheid kunnen zijn dat het kind zich minder goed verstaanbaar kan maken, de stem soms wegvalt en/of het kind pijn heeft in zijn of haar keel.

Door adem- en stemoefeningen leren kinderen tijdens de behandeling om hun stembanden weer op de juiste manier te gebruiken.